Öz farkındalığın bilimi

Öz farkındalığın bilimi

Kalın kumaşlar, uzun kollu giysiler ve ağır makyaj, cilt problemleri olan kişilerin ciltlerini diğer insanlardan saklamak için başvurduğu şeylerden yalnızca birkaçıdır.

İster işyerinde, isterse arkadaşlarla buluşulan bir mekanda olsun, cilt rahatsızlıkları, dışarıdan görülen belirtilerin de çok ötesinde etkiye neden olan ciddi bir huzursuzluk kaynağıdır.¹ Kronik spontan ürtiker (KSÜ) hastalarının %68’i, eskisinden daha az çekici olduklarını, %75’i ise ciltlerinin farkında olduklarını ve ondan utanç duyduklarını belirtmektedir.¹Sedef hastalarının %75’i kendilerini alımlı hissetmezken, %81’i utanç duymaktadır.²

Bu endişelerin tümü, pek çok kişide kendilerine neler olduğu ve bunun nedenleri konusunda merak uyandırmaktadır. Bu yüzden bu sorulara bazı cevaplar bulmak üzere arayışa girdik.

Öz farkındalıklı zihin

İnsan zihni ve nasıl çalıştığı yüzyıllardır araştırılmakta olan bir konudur ve içe kapanıklığın psikolojisi karmaşık bir konu olmasına karşın, iki basit ilkeye ayrılabilir:

Başkalarının görüşlerine gerektiğinden daha fazla önem vermek. Bu, toplumsal çekingenliktir³

Duygularınız ve kendinizle ve cildinizin sizi nasıl etkilediğiyle ilgili farkındalığın artması. Bu ise kişisel çekingenliktir.³

Bu iki ilke, birbiriyle kesişebilir. Cildinizin görünümü, hem vücudunuz hem de düşüncelerinize ilişkin öz farkındalığınızı (kişisel içe kapanıklık) artırabilir ve kalabalıkta göze batıyormuşsunuz (toplumsal içe kapanıklık) gibi hissettirebilir.

Öz farkındalığın bilimi

Kalın kumaşlar, uzun kollu giysiler ve ağır makyaj, cilt problemleri olan kişilerin ciltlerini diğer insanlardan saklamak için başvurduğu şeylerden yalnızca birkaçıdır.

İster işyerinde, isterse arkadaşlarla buluşulan bir mekanda olsun, cilt rahatsızlıkları, dışarıdan görülen belirtilerin de çok ötesinde etkiye neden olan ciddi bir huzursuzluk kaynağıdır.¹ Kronik spontan ürtiker (KSÜ) hastalarının %68’i, eskisinden daha az çekici olduklarını, %75’i ise ciltlerinin farkında olduklarını ve ondan utanç duyduklarını belirtmektedir.¹ Psoriazis hastalarının %75’i kendilerini alımlı hissetmezken, %81’i utanç duymaktadır.²

Bu endişelerin tümü, pek çok kişide kendilerine neler olduğu ve bunun nedenleri konusunda merak uyandırmaktadır. Bu yüzden bu sorulara bazı cevaplar bulmak üzere arayışa girdik.

Öz farkındalıklı zihin

İnsan zihni ve nasıl çalıştığı yüzyıllardır araştırılmakta olan bir konudur ve içe kapanıklığın psikolojisi karmaşık bir konu olmasına karşın, iki basit ilkeye ayrılabilir:

Başkalarının görüşlerine gerektiğinden daha fazla önem vermek. Bu, toplumsal çekingenliktir³
Duygularınız ve kendinizle ve cildinizin sizi nasıl etkilediğiyle ilgili farkındalığın artması. Bu ise kişisel çekingenliktir.³

“Herkes suratıma bakıyor... kavga edip etmediğimi merak ediyorlar... sanki uzaylıymışım gibi…”

İsmail, Cilt Etkileri Temsilcisi

Bu ilkeler endişelerinizin nedenini açıklıyor ancak, beyninizde bunlara yol açacak neler oluyor?

Öz farkındalıklı beyin

İnsanlar geliştikçe benlik duygumuz da ilkel öz bilinçten, bugünkü bilindik ve karmaşık öz farkındalık konseptine doğru gelişti .⁴ İnsanlar binlerce yıldır benliklerinin farkında olmalarına rağmen bilim adamları, beyinde bu duygulara yol açan şeyin ne olduğu konusundaki kararsızlıklarını sürdürüyor.

Beynin bir çok alanının, çekingenlik ve sosyal anksiyeteye öz farkındalık duygusunun oluşumunda rol aldığı düşünülmektedir ki bu da, utangaçlık ve sosyal anksiyeteye yol açabilir.^5-9 Ancak, beyindeki, duygusal sistem (veya limbik sistem) ve davranış sistemi (veya frontal loblar) adı verilen iki spesifik bölgenin beyin aktivitesinin kilit merkezleri olduğu düşünülmektedir.^10-11 Bu iki bölgede üretilen elektriksel aktivite daha sonra, algının meydana geldiği, beynin en dıştaki kıvrımlı bölgesine (serebral korteks⁷) doğru hareket eder ve bizler de öz bilinç adı verilen o bilindik duyguyu hissetmeye başlarız.¹²

“Araştırmalarda, beynin ön tarafında yer alan davranış sistemindeki, öz bilinç duygusunda rol alan spesifik sinirler tespit edilmiştir.”^13,14

Araştırmalarda, beynin ön tarafında yer alan davranış sistemindeki, öz bilinç duygusunda rol alan spesifik sinirler tespit edilmiştir. Bunlar, çevremizdeki kişilerin eylemlerini ve yüz ifadelerini anlamamıza ve yanıt vermemize yardımcı olan 'ayna nöronlar’ ile öz-farkındalık hissinde rol oynayan (ve ayrıca von Economo nöronları olarak da bilinen) iğsi nöronlardır.^13,14 Bu sinirler, fiziksel olarak diğer insanların yüz ifadeleri ile harekete geçebildiğinden, cildinize bakan bir kişi ile bunun sonucunda hissettiğiniz öz-farkındalık arasında bir bağlantı meydana getirebilir.

Pozitif öz-farkındalık

Öz farkındalık gerçekten moralinizi bozabilmesine karşın, her zaman kötü bir duygu değildir. Aynı zamanda pozitifliği de cesaretlendirebilir. Kendinizin ve duygu ve eylemlerinizin daha fazla farkında olarak sosyal olayların ne zaman gerisinde kaldığınızı fark edebilirsiniz. İşte, cildinize rağmen değişebilmenizi ve cıvıl cıvıl bir sosyal yaşantının tadını çıkarmanızı sağlayacak olan tek şey bu farkındalıktır.

Cilt rahatsızlığınızın duygusal ve zihinsel külfetini karşılamakta zorlanıyorsanız, doktorunuzla konuşmak, kişisel ihtiyaçlarınız için doğru öneriler almak ve destek sağlamak konusunda yardımcı olabilir.

Görüldüğü gibi, öz-farkındalık herkes tarafından yaşanan normal bir duygudur. Unutmayın, bazen aslında zannettiğiniz kadar da farklı değilsiniz!

Referanslar

O’Donnell BF et al. Br J Derm 1997; 136: 197-201
Krueger G et al. Arch Dermatol 2001; 137: 280-284
Self-consciousness, private vs. public. Available at: http://what-when-how.com/social-sciences/self-consciousness-private-vs-public-social-science/. Accessed February 2015.
Menant C. Evolution and Mirror Neurons. An Introduction to the nature of self-consciousness 2005; TSC Copenhagen. 1-7. Available at: http://cogprints.org/4533/1/Charts.pdf
Self-Conscious Emotions – Shame and Guilt, Hubris and Pride, Shyness and Embarrassment. Available at: http://psychology.jrank.org/pages/564/Self-Conscious-Emotions.html. Accessed February 2015.
Does self-awareness require a complex brain? Available at: http://blogs.scientificamerican.com/brainwaves/2012/08/22/does-self-awareness-require-a-complex-brain/. Accessed February 2015.
Ionta S et al. Neuron 2011; 70(2): 363-374
Heydrich L et al. Brain 2013; 136: 790-803
Scientific Understanding of Consciousness. Available at: http://willcov.com/bio-consciousness/review/Limbic%20System.htm. Accessed February 2015.
Beer JS. Chapter 4: Neural Symptoms for Self-Conscious Emotions and Their Underlying Appraisals. In: The Self-Conscious Emotions: Theory and Research. Ed. Tracy JL, Robins RW, Tangney JP, 2007. 53-55
Cerebral Cortex. Available at: https://www.boundless.com/psychology/textbooks/boundless-psychology-textbook/the-brain-and-behavior-4/the-brain-35/cerebral-cortex-152-12687/. Accessed March 2015
Acharaya S, Shukla S. J Nat Sci Biol Med 2012; 3(2): 118-124
Evrard HC, et al. Neuron 2012; 74: 482–489

Önceki Makale Sonraki Makale

Öz farkındalığın bilimi

Öz farkındalığın bilimi

Öz farkındalıklı zihin

“Herkes suratıma bakıyor... kavga edip etmediğimi merak ediyorlar... sanki uzaylıymışım gibi…”

Öz farkındalıklı beyin

“Araştırmalarda, beynin ön tarafında yer alan davranış sistemindeki, öz bilinç duygusunda rol alan spesifik sinirler tespit edilmiştir.”13,14

Pozitif öz-farkındalık

Referanslar

Göründüğünden daha fazlası

Paylaşın

“Araştırmalarda, beynin ön tarafında yer alan davranış sistemindeki, öz bilinç duygusunda rol alan spesifik sinirler tespit edilmiştir.”^13,14