Makaleler

“Neden Ben?”

‘Neden Ben?’ 

Hepimiz kendimizi ‘Neden Ben’ diye sorduğumuz durumlarda bulabiliriz. Özellikle de kontrolümüz dışında bir şeyle ilgili olduğunda zor ya da sıkıntılı bir duruma normal tepkimiz bu şekildedir. Gerçekte, araştırmalar bunun insanların şok edici ya da üzücü olaylara tepki verirken içinden geçtikleri doğal yanıt çemberinin bir bölümü olduğunu gösterir.1

Kendimize soracağımız doğal bir soru olmasına rağmen ürtiker hastaları kendilerini çoğumuzdan daha sık olarak “Neden Ben?’ diye sorarken bulabilirler.

“Kendimi çaresiz hissediyorum… ve nedenini bilmiyorum”

- ürtiker hastası, YouTube

Ürtiker ile yaşamak öngörülemez bir yolculuk olabilir ve bazen duygularınızı dışa vurmanız gerekir. Bu bir süreliğine gerilimlerinizi sisteminizden çıkarmanıza yardımcı olabilir. Ama bu durumda yaşayan başka insanlar olduğunu ve yalnız olmadığınızı hep hatırlayın. Ürtikerin duygusal etkilerini benzer durumdan geçen diğer kişilerle tartışmak çok yararlı olabilir. 

Bununla birlikte, öngörülemezliği ve belirgin nedeninin olmaması nedeniyle ürtikere sahip kişilerin kendilerine “neden ben?” diye sorması şaşırtıcı değildir. Bu makalede ‘neden sen?’ sorusunu tartışarak ürtikerin üzerindeki bulutların bir kısmını dağıtmaya çalışacağız. Henüz tüm yanıtlara sahip olmayabiliriz ama bildiğimizi paylaşabilir ve destek ve öneri sağlayabiliriz.

Ürtiker kimlerde görülür?

“Ürtikere yakalandığınızda dünyada başına bu gelmiş tek kişi olduğunuzu hissedersiniz”

- ürtiker hastası, NHS choices

Etkilediği kişi sayısını bildiğinizde şaşırtıcı olmasına rağmen, ürtiker pek çok insanın farkında olmadığı bir sorundur. Dünya genelindeki kişilerin yaklaşık %1’inde, yaşamının bir noktasında kronik ürtiker gelişmiştir ve üçünden en azından ikisi ürtiker hastası olacaktır.2 Bu herkesi etkileyebilir ama bazı insanlar bu rahatsızlığın gelişmesi konusunda diğerlerinden daha yatkındır. Örneğin, kadınsanız ya da 20 ve 40 yaşları arasındaysanız, sizde ürtiker gelişmesi daha olasıdır ve bu da ağırlıklı olarak ürtikere sahip kişileri aile kurmaya ve kariyerlerine başladıkları en önemli yıllarında etkilediği anlamına gelir.2 Ne yazık ki meslek ya da yaşadığınız yer gibi denetleyebileceğiniz şeyler ürtiker ile bağlantılı değildir.2

Neden olur?

Genelde ürtikerin alevlenmesine neden olan tanımlanmış bir dış tetikleyici olmamasına rağmen, kişilerin yaklaşık %40-45’inde bu alevlenmenin kendi hücre ve dokularımıza karşı bir bağışıklık yanıtı olan otoimmüniteden kaynaklandığını biliyoruz.2-4 Normalde bağışıklık sisteminiz vücudumuzun enfeksiyon ve hastalıklarla savaşan koruyucusudur; ancak, otoimmünitede bağışıklık sistemi yanılarak vücuda saldırır. Otoimmün ürtikerde bağışıklık sistemi mast hücresi olarak adlandırılan bir hücre tipine saldırır. Bu hücreler cildimizde yaşar ve saldırıya uğradıklarında inflamasyona neden olan ve ciltte gördüğünüz kabartıları oluşturan pek çok kimyasal salgılarlar.4

Ancak, çok sayıda ürtiker hastasında otoimmünite ile bağlantı söz konusu değildir.4 Otoimmün olmayan ürtikerin sıklıkla otoimmün olandan daha az şiddetli olması bir ölçüde rahatlatıcı olabilse de4 nedenine ilişkin bir bilgi olmaması fazlasıyla üzücü olabilir.

Belirgin bir neden ve tanımlanabilir bir tetikleyici olmadığında ürtikerin alevlenmesine neyin yol açacağını net olarak kestirmek de mümkün değildir. Bu öngörülemezlik sizde kızgınlık, kaygı ve hayal kırıklığı duyguları uyandırabileceğinden bu olumsuz duyguları azaltmak için ne yapabiliriz?

 Sorunu Paylaşmak

Bilgi ve deneyim paylaşmak, üzüntüleri dile getirmek, başkalarının nasıl başa çıktığını anlamak ürtikerin getirdiği bazı gerilimleri iyileştirmeye yardımcı olabilir. Pek çok ülkede zor zamanları aşmanıza yardımcı olan ürtiker destek ağları vardır. Bölgenizde böyle bir grup yoksa neden başlatılmasın? Kişileri bir araya getirmek birbirini desteklemeleri ve bilgi paylaşmaları için iyi bir yol olabilir ve ürtikere sahip diğer insanları desteklemede etkin bir rol almak olumlu ve tatmin edici bir deneyim yaşatabilir. Alternatif olarak, benzer deneyimlerden geçen kişilerle sohbet edebileceğiniz çok sayıda online grup ve forum vardır.

Uluslararası Ürtiker Günü  

Uluslararası Ürtiker Farkındalık Günü, hastalığı etkieyen profilin bilgisini yükseltmek için önemli bir yoldur. Bu amaçla dünyada Uluslararası Ürtiker Günü’nün 1 Ekim olduğunu biliyor muydunuz?

Uluslararası Ürtiker Günü hem kamuoyuna hem de ürtiker hastalarına ulaşarak ürtiker ile yaşamanın nasıl bir şey olduğuna ve kaç kişinin bundan etkilendiğine dair bilgi ve farkındalığı artırmaya yardımcı olmuştur.

Olumlu kalmak

Daha önce sözünü ettiğimiz gibi, ürtiker ile birlikte yaşadığınızda ‘neden ben?’ diye sormak anlaşılabilir bir şeydir. Ama ihtiyacınız olduğunda destek almak için başkalarına ulaşmak ve olumlu kalmayı denemek ve başarmak için yalnız olmadığınızı unutmayın. Kendinizi ürtiker belirtileriyle mücadele ederken bulursanız, size yardımcı olabilecek olan doktorunuzla konuşmak da önemlidir

Referanslar

  1. Coping with grief and loss. Helpguide.org. Available at http://www.helpguide.org/mental/grief_loss.htm. Accessed August 2014.
  2. Maurer M et al. Allergy 2011; 66: 317–330.
  3. Zuberbier T et al. Allergy 2014; 69(7):868-887.
  4. Kaplan AP. Allergy Asthma Immunol Res. 2012; 4(6):326-331.

Dış görünüşten daha fazlası

Devamı