Alevlenmeleri Yönetmenin İpuçları

Dr. Katie Beleznay  British Columbia Üniversitesi Dermatoloji Departmanı’nda Klinik Öğretim Görevlisidir. İlgi alanları akne&rosacea, sedef ve fotoproteksiyondur. Dr. Beleznay’ı Twitter ya da LinkedIn’den takip edebilirsiniz..

Belirtilerin anlamlandırılması, ürtiker ve diğer cilt hastalığı tiplerinin en yaygın belirtilerinin bazılarını belirleyen ve tartışan yeni bir serinin bir parçasıdır.

Güzel bir sabah ve caddede yürüyorsunuz. Elinizde kahveniz ve çantanız varken, aniden, yüzünüzü acıtan bir kar topu gibi ortaya çıkar ve yüzünüze vurur, ellerinize bakıp, kabartıları görürsünüz: Kronik spontan ürtikeriniz yine ortaya çıkıyor!

Kronik spontan ürtiker (KSÜ) hastasıysanız, bu durumun alevlenmesiyle birlikte, hem fiziksel rahatsızlık hem de duygusal stres yaşarsınız.¹ Alevlenmeler herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve günlerce sürebilir ya da haftalarca devam edebilir veya etmeyebilir.² Öyleyse bu berbat alevlenmeler neden ortaya çıkar ve yönetmek için neler yapabilirsiniz?

Hastalığınızı tanıyın

Ürtikerin arkasındaki bilim bir önceki makalede tartışıldı. Derste dikkat etmeyenler için hızlı bir hatırlatma olarak, ürtiker alevlenmeleri ortaya çıktığında, dermiste histamin salgılayan mast hücrelerinin aktivasyonu söz konusudur ve ciltte kaşıntılı kabarcıklara neden olur.^3,4 Mast hücrelerinin aktivasyonuna neyin yol açtığını ve neden bazı kişilerde görülürken diğerlerinde görülmediğini henüz tam olarak bilmesek de, ürtiker alevlenmelerini tetiklediği bildirilmiş ancak doğrulanmamış birkaç faktör olduğunu biliyoruz:

Antibiyotikler gibi ilaçlara reaksiyonlar ve aspirin, nonsteroidal antiinflamatuvar ilaçlar, radyo-kontrast boyama, kas gevşeticileri, opiyatlar ve vankosimin gibi bazı ilaçlarla doğrudan mast hücrelerinin degranülasyonu yoluyla. Bu konuda endişeniz varsa tedavinizde kesinlikle bir değişiklik yapmayın ve mutlaka doktorunuza  danışın.

• Sıcak, soğuk, vibrasyon ya da basınç gibi fiziksel uyarıcı
• Vücut sıcaklığını artıran egersiz ya da diğer tetikleyiciler
• Enfeksiyonlar
• Stres⁵
• Koruyucu maddeler ve renklendiriciler gibi histamin içeren ya da doğrudan histamin salınımına yol açabilen gıdalar ya da gıda katkı maddeleri⁶

Belirli bir tetikleyici kronik vakaların sadece %10-20’sinde bulunmaktadır.⁷Kişilerin kendi tetikleyicileri açısından oranın yüksek mi düşük mü olduğunu araştırması yaygındır ve açık bir bağıntı bulunmadığında hayal kırıklığı yaratabilir. Bununla birlikte, bir tetikleyici belirleyebilmeniz için alevlenmeleri kaydetmeniz önemlidir. Belirli bir tetikleyiciye maruz kaldıktan sonra alevlenme görüldüğünü fark ederseniz, ilerde bundan kaçınmaya çalışmanız gerekir.

Ne yazık ki, ürtiker için tam iyileşme sağlayan bir tedavi yoktur. Bu nedenle ürtikeriniz varsa, mümkün olan en iyi şekilde alevlenmelerinizi ve rahatsızlığınızı yönetmeniz gerekmektedir. Aşağıda ürtiker yönetimiyle ilgili birkaç ipucu yer almaktadır:

Kaşıntıya teslim olmayın!

Ne kadar zor olursa olsun, kaşınmaktan (kendinizi iyi hissettirse de) kaçının. Kaşınmak daha fazla histamin salgılayarak, daha fazla kaşınmanıza ve sinir bozucu kaşıntı-kaşınma döngüsüne yol açabilmektedir.

Stresi yönetin

Stres ürtikeri tetikleyebildiği ya da alevlendirebildiği için rahatlamanızı sağlayacak bir şey yapmanız yardımcı olabilir. Ürtiker (ya da herhangi bir kronik cilt hastalığı) ile yaşamak stres yaratır. Bu nedenle yaşam kalitenizi iyileştirmeye yönelik önemli basamaklardan biri stresi azaltmaktır.

Beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirin

Kanıtlanmamış olmakla birlikte, bazı çalışmalara göre beslenme değişikliği ve histaminden zengin bazı besinlerin tüketilmemesi yardımcı olabilir. “Skin To Live In”de (Cildinle Mutlu Yaşa) daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Doktor kontrolü önemli

Ürtiker alevlenmelerinizle baş etmeniz giderek zorlaşıyorsa, zaman zaman doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Görüşmede tüm belirtilerinizi anlatmanız gerekir: Fiziksel, duygusal ve zihinsel. Bu sadece tedavi planınızda size yardımcı olacaktır.

Unutmayın: Tüm spesifik tetikleyicierin farkında olmak, kontrol altına aldığınızı hissetmenize yardımcı olacaktır. Sunulan bazı ipuçlarından yararlanarak alevlenmelerinizle baş etmeye hazır olmanız da etkiyi en aza indirmeye yardımcı olabilir. Ürtiker ile yaşamak kolay değildir. Fiziksel yaşamdan zihinsel yaşama, yaşamınızın her alanını etkilemektedir; ancak cilt rahatsızlığınızın sizi yönetmesine izin vermeyin, siz onu yönetin.